BALL VALVE คือ อะไร
BALL VALVE 2PC FLANGE BALL VALVE BODY A216-WCB BALL AISI 304 SEAT TEFLON PTFE HAND LEVER CLASS ANSI 150# , JIS10K, PN16
บอลวาล์ว เป็นวาล์วชนิดนึง ที่นิยมใช้ในการควบคุมการเปิด – ปิด ของเหลว ลักษณะของบอลวาลว์ ก็สอดคล้องกับชื่อของมันเนื่องจากการใช้ลูกบอลทรงกลมที่มีรูตรงกลางเป็นตัวปิดกั้นการไหลของ ของเหลว โดยส่วนประกอบหลักๆ ของบอลวาล์ว สามารถแบ่งได้ดังนี้
1. Ball ลูกบอลที่อยู่ภายในวาล์ว ถูกผลิตขึ้นจากวัสดุหลากหลาย แต่โดยส่วนใหญ่จะผลิตจากเหล็กกล้า ลูกบอลดังกล่าวนี้จะเจาะรูขนาดเท่ากับเส้นผ่านศูนย์กลางภายในท่อ วาล์วชนิดนี้เรียกว่า Full Bore Valve เหมาะอย่างยิ่งสำหรับการใช้งานในระบบท่อที่ต้องการทำความสะอาดภายในท่อด้วย Pig แต่หากเจาะรูขนาดเล็กกว่าเส้นผ่านศูนย์กลางภายในของท่อ เราจะเรียกวาล์วชนิดนี้ว่า Reduce Bore Ball Valve
2. Valve Body โครงสร้างภายนอกของวาล์ว ซึ่งผลิตมาจากเหล็กหล่อเป็นโครงสร้างหลักที่เชื่อมต่อกับท่อส่งของเหลว ด้วยหน้าแปลน (Flange End) หรือแบบเชื่อมติดกับท่อส่งของเหลว (Weld End) ในการผลิตวาล์ว จะผลิต Valve Body เป็นสองชิ้น เมื่อทำการประกอบเข้าด้วยกัน Valve Body ทั้งสองจะถูกเชื่อมต่อด้วยการเชื่อม ซึ่งมักจะใช้กับวาล์วที่รับความดันสูงมากๆ หรือประกอบเข้าด้วยกันด้วยการใช้น๊อตสำหรับวาล์วที่ใช้งานโดยทั่วไป นอกจากนี้ ยังมีรูปแบบการประกอบ Valve Body ที่แตกต่างกันอีก ได้แก่ หากประกอบโดยใช้ Valve Body สองชิ้นเข้าด้วยกันแนวเดียวกับทิศาทางการไหลของ ของเหลว การประกอบแบบนี้จะเรียกว่า Side Entry แต่หากทำการหล่อ Valve Body มาทั้งชิ้น แล้วนำ Ball มาใส่ด้านบนแล้วปิดด้วย Valve Body อีกชิ้น จะเรียกการประกอบแบบนี้ว่า Top Entry
3. Valve Seat เนื่องจาก Ball และ Valve Body ผลิตขึ้นมาจากเหล็ก และการประกอบเข้าด้วยกันย่อมมีช่องว่าง (Clearance) ทำให้ของเหลว สามารถไหลผ่านช่องว่างเหล่านี้ไปยังอีกด้านหนึ่งได้ ดังนั้น วาล์วจึงจำเป็นต้องมี Valve Seatลักษณะเป็นวงแหวนที่อาจผลิตขึ้นมาจากยาง, PTFE หรือวัสดุอื่นๆ จำนวน 2 วง ติดตั้งอยู่ทั้งทางด้านเข้าและออกของ Ball มีหน้าที่ปิดกั้นก๊าซฯ ไม่ให้ไหลผ่านช่องว่างช่องว่างเล็กๆ ระหว่าง Ball และ Valve Body
รูที่น้ำไหลผ่านบอลในบอลวาล์ว ก็มีขนาดต่างกันไปอีกซึ่งมีสามขนาดด้วยกันคือ
แบบรูลด (Reduced Bore หรือ Reduced Port)
รูของบอล จะเล็กกว่ารูท่อ เช่น บอลวาล์ว 2 นิ้ว รูที่น้ำผ่านได้รก็จะประมาณ 1 นิ้ว เป็นการลดแรงดันไปในตัวไม่ต้องลดขนาดท่อ
แบบรูปกติ (Standard Bore หรือ Standard Port)
รูของบอล จะเล็กกว่าขนาดท่ออยู่ 1 ขนาด เช่น บอลวาล์ว 2 นิ้ว รูที่น้ำผ่านได้จะประมาณ 1-1/2 นิ้ว เป็นการลดแรงดันไปในตัวไม่ต้องลดขนาดท่อแต่ลดแรงดันได้น้อยกว่า Reduce Port
แบบรูเต็ม (Full Bore หรือ Full Port)
รูของบอล จะเท่าขนาดรูของท่อ เช่น บอลวาล์ว 2 นิ้ว รูที่น้ำผ่านก็จะเท่ากับท่อขนาด 2 นิ้ว ค่า Pressure drop จะน้อยมากๆเพราะไม่ค่อยมีแรงเสียดทาน
รูเต็ม รูไม่เต็ม แตกต่างกันอย่างไร
ข้อดีของ Reduced Port กับ Standard Port คือ สามารถเพิ่มความเร็วของของเหลวในเส้นท่อ จะมีประโยชน์อย่างมากในงานระบบที่ต้องการใช้ของเหลว หรือสารข้างในท่อเคลื่อนที่เร็ว เช่น ไอน้ำ น้ำมัน หรือก๊าซ แถมยังราคาถูกกว่าแบบ Full Port และน้ำหนักน้อยกว่า ซึ่งอาจจะแตกต่างไม่มากในวาล์วขนาดเล็ก แต่จะแตกต่างกันสิ้นเชิงในวาล์วขนาดใหญ่ เช่น 8 นิ้ว 10 นิ้ว หรือใหญ่กว่านั้น
ส่วนข้อเสียของ Reduced Port กับ Standard Port คือ การสูญเสียแรงดันในเส้นท่อ
.
มาตรฐานที่ใช้ในวาล์ว
ประสิทธิภาพของวาล์วที่ใช้เป็นมาตรฐานในอเมริกาจะบอกเป็นค่า 2 ค่าได้แก่
WOG (น้ำ, น้ำมัน, ก๊าซ) และ
WSP (ความดันไอน้ำ) โดยอัตราส่วน WOG อ้างอิงที่อุณหภูมิห้องขณะที่ WSP อ้างอิงที่อุณหภูมิ
ไอน้ำเมื่อไหลที่มีการกำหนดความสัมพันธ์ทั้งสองจุดจะเป็นที่เข้าใจว่า ความสัมพันธ์ระหว่างความดันกับอุณหภูมิเป็นเส้นตรงอยู่ระหว่าง 2 จุดนี้ สำหรับวาล์วที่มีการเชื่อมต่อแบบหน้าแปลนการกำหนดมาตรฐาน
ของวาล์วส่วนใหญ่จะอ้างอิงตามมาตรฐานของหน้าแปลน